Zmiany we Francji przepr.przez Ludwika XIV:
a)reforma francuskiej armii:
-300tysięczna stała armia;
-wprowadzenie karabinów z bagnetem;
b)zmiany gospodarcze:
-polityka merkantylizmu;
-polepszenie obieralności podatków z 35%do67%;
c)pozycja mecenasa sztuki (wszystkie ważniejsze premiery sztuk teatralnych,odbywały się w Wersalu);
d)rozrzutność królewska(ogromne sumy wydawane na przebudowę myśliwskiego pałacyku w Wersalu,siedzibę króla,a następnie  utrzymanie dworu królewskiego-ok.3000osób);
Przebieg wojny polsko-szwedzkiej w I poł.XVIIw.:
-bitwa pod Kircholmem(polskie zwycięstwo) Król Karol IX ranny mógł wpaść w ręce polskie;
-zajęcie przez Szwedów Rygi w 1621r.;
-zablokowanie przez Szwedów Portu w Gdańsku;
-1627r. bitwa morska pod Oliwą(polskie zwycięstwo,niestety mało znaczące);
-1635r.pokój w Sztumskiej Wsi, który oddawał Rygę Szwedom i większość Inflant;Polska nie musiała już płacic ceł w Gdańsku i odzyskała porty w Prusach Wschodnich;
Wojna polsko-rosyjska w I poł.XVIIw.:
-nazwa-pochodzi od wydarzen zwiazanych z Dymitrem,Synem Jwana IV Groźnego i jego dązeniami do uzyskania(odzywskania) tronu
-pierwsze dymitriady realizowane przez kresową magnaterię
-ostania dymitriada z udzialem krola i wojsk krolewskich (1611r)
-zakonczenie walk polsko-rosyjskich(1619r) Polska uzyskuje ziemie Smolenską,Siewierska i Czernichowska
Wojna polsko-turecka w I poł. XVIIw.:
a)ingerencja polska w wewnętrzne sprawy Mołdawii(lennik Turcji)przyczyną wojen polsko-tureckich;
b)Sułtan wydał rozkaz swoim wojskom- spalić Kraków;
c)najważniejsze wydarzenia:
-bitwa pod Cecorą(1620r.)-Polska porażka,śmierc Hetmana Karola Chodkiewicza;
-oblężenie przez Turków Chocimia(1621r.);
Tło i przebieg powstania Powstania Chmielnickiego XVIIw.:
1)wykorzystanie umiejętności kozackich przez Rzeczypospolitą.Stworzenie przez Stefana Batorego rejestru Kozaków(Kozacy rejestrowi za niewielki rząd pilnowali Kresów,pilnowali porządku na Ukrainie,walczyli z Tatarami i mięli być zawsze gotowi do powołania do armii Rzeczypospolitej);
2)przebieg:
-wybuch Powstania Chmielnickiego pod przywództwem Bohdana Chmielnickiego Chmielnickiego we współpracy z Tatarami;
-1wsze bitwy(porażki Polski): Żółte Wody; Korsuń; Piławce;
-działania Księcia Wiśniowieckiego Na Ukrainie
*krwawe pacyfikacje zbuntowanych terenów;
*obrona Zbaraża(sierpień,1649r.);
-ugoda w Zborowie(zatrzymanie walk,zwiększenie rejestru Kozaków do 40000)Chmielnicki Hetmanem Zaporoskim;
-powrót do walk i wielka bitwa pod Beresteczkiem (1651r,);
-ugoda w Periasławiu(1654r)pomiędzy Kozakami a Rosją.Początek wojny polsko-royjskiej o Ukraine;
Zakończenie wojny polsko-rosyjskiej o Ukraine:
Rozejm w Andruszkowie(1667r.),który dzielił Ukrainę,między Polskę a Rosję.Rozejm został ostatecznie potwierdzony przez pokój Grzymukowskiego (1686r.)Podział Ukrainy:Granica-Dniepr;lewy brzeg Dniepru-Rosja;
„Potop” szwedzki:
1)Przyczyny:
-ciągłe używanie przez Królów Polskii z dynastii Wazów tytułu Króla Szwecji;
-informacje od zdrajcy Radziejowskiego,że król Kazimierz jest skłócony z wieloma polskimi magnatami;
-zaangażowanie Polskich wojsk na wsch.w wojnę Z Rosją i dalsze walki z Kozakami;
-konieczność podbojów po stronie szwedzkiej w celu utrzymania państwa i armii szwedzkiej;
2)Przebieg (1655-1660):
-szwedzkie uderzenie na Polskę z dwóch stron z zachodu;od strony Pomorza i ze wsch. Od strony Litwy;
-kapitulacja pospolitego ruszenia pod Ujściem w Wielkopolsc;
-zdrada Hetmana Radziwiłła w Kiejdanach;
-szybkie zajęcia przez szlachtę z wyjątkiem Gdańska,Zamościa i Jasnej Góry;
-oblężenie przez Szwedów Jasnej Góry;impulsem dla Polaków do rozpoczęcia walki ze Szwedami;początek walki partyzanckiej pod przywództwem Hetmana Czarneckiego;
-Powrót Jana Kazimierza do Polski i tzw.Śluby Lwowskie(1656r.,styczeń);
-traktaty Welawsko-bydgoskie (1657r.); za odstąpienie Brandenburgii od sojuszu ze Szwecją;
Król Jan Kazimierz przekazał kontrolę nad Prusami Książęcymi w ręce Brandenburskiej Linii Hohenzolermów;
3.Pokól w Oliwie kończący wojnę polsko-szwedzką(3 maja 1660r.)
-Rzeczypospolita utrzymuje przedwojenny stan posiadania;
-potwierdzenie traktatów Welawsko-bydgoskich;
-król Jan Kazimierz ostatecznie wyrzekł się tytułu króla Szwecji;
-Szwecja otrzymała większość Inflant z wyjątkiem rejonu Dyneburga, zwanego odtąd Inflantami Polskimi;
Jak doszło do bitwy pod Wiedniem w 1683r.:
(TEGO W ZESZYCIE NIE MAM!zrobic!
Zmiany w społeczeństwie polskim w końcu XVIIw.:
-zwiększenie pańszczyzny dla chłopów;
-pijaństwo na wsi na skutek wprowadzenia obowiązku propinacyjnego;
-wzrost znaczenia Warszawy,jako stolicy;(inne miasta miały problemy ze sfinansowaniem odbudowy zniszczeń wojennych);
-powstanie nowej kategorii wśród szlachty-klienteli;
-następne przywileje szlacheckie(liberum veto i rokosz)
Początki polskiej anarchii w II poł.XVIIw.:
Liberum Veto,Rokosz,masowe zrywanie sejmów;
Peter Rubens- malarz flamandzki, jeden z najwybitniejszych artystów epoki baroku.(sceny z życia Chrystusa);
Rembrandt van Rijn- holenderski malarz, rysownik i grafik. Uważany powszechnie za jednego z największych artystów europejskich, jeden z najważniejszych malarzy holenderskich Złotego Wieku;
Molier- komediopisarz francuski, także aktor i dyrektor teatru.
Isaak Newton- fizyk, matematyk, filozof i astronom.
Galileo Galilei- Włoski fizyk, astronom, matematyk i filozof urodzony w 1564 roku w Pizie we Włoszech. zaobserwowal góry na księżycu i plamy na Słońcu.
Antonio Vivaldi- włoski skrzypek i kompozytor.
Kartezjusz- francuski matematyk i filozof, jeden z najwybitniejszych uczonych XVII w., uważany za prekursora nowożytnej kultury umysłowej.Kartezjusz zajmował się też optyką, chemią, mechaniką, anatomią, embriologią, medycyną, astronomią i meteorologią. Wywarł wielki wpływ na filozofię i naukę następnych stuleci.Dziełon „rozprawa o metodzie”;
Barok polagał na:
·  olśnienia i zadziwienia odbiorcy wywołane były bogactwem ozdób, jak również niezwykłością wypowiedzi poetyckich;
·  mnożenie wyszukanych przenośni;
·  komponowanie struktur składniowych za pomocą inwersji;
·  poszerzanie słownictwa o elementy potoczne, gwarowe, obcojęzyczne;
·  budynki nie są kopiami, różnią się między sobą, w każdym można dostrzec styl indywidualny;
·  króluje tematyka mitologiczna i religijna;
·  rzeźba jest zazwyczaj jednobarwna;
·  występuje dynamizm;
·  wywołanie zaskoczenia;
·  wielonurtowość;
Cechy POLSKIEGO baroku:
-obniżenie się poziomu nauczania w polskich szkołach w XVIIw. Co skutkowało np. rosnącą ilością procesów czarownic;
-architektura: Zamek Królewski w Warszawie, Kolumna Zygmunta, Pałac Krasińskich w Warszawie, Pałac w Wilanowie,rodzina Sobieskich; pałac w Łańcucie,rodzina Stadnickich, Pałac w Radzyniu Lubelskim,rodzina Potockich;
-sztuka: malarstwo trumienne;
-literatura: Jan Hryzostom Pasek(pamiętnikarz);Wespazjan Kokowski; Mikołaj Sęp-Sarzyński;
Cechy  Sarmatyzmu:
-wg Sarmatów Adam i Ewa mówili po polsku;
-niebo skonstruowane jest, RP szlachecka wg polskiej szlachty wywodziła się  od legendarnego plemienia Sarmatów Sarmatów czasów starożytnego Rzymu;
-krytykaństwo wobec innej nacji;
-ksenofobia-strach przed innością;
-hołdowanie prostocie i oszczędności;
-traktowanie Polski jako przedmurza chrześcijaństwa,a przez to stopniowa likwidacja tolerancji religijnej;
Przejawy rewolucji przemyslowej w Europie-(REWOLUCJA AGRARNA W EUROPIE)-proces zmian rolnictwa tradycyjno federalnego w rolnictwo nowoczesne farmerskie nastawione na max produkcje zywnosci.
Oświecenie -nowa epoka w historii cywilizacji ludzkiej obejmująca glownie
XVIIIw. Oparta na rozwoju nauk, mysli filozoficznej i krytyce feudalizmu.
NAJWAZNIEJSZE POSTACIE OSWIECENIA:
-Antonie Lavoisier-chemik jako 1-szy opisal sklad powietrza i rozlozyl wode na atomy
-Benjamin Franklin-wynalazca m.in piorunochrona
-Karol Linneusz-
-John Locke-filozof, socjolog, uzyl pojecia”tabyla rasa” wobec czlowieka przed procesem wychowania
-Deins Diderot-pomyslodawca i opiekun projektu naukowego „Wielkiej Encyklopedii”
-Karol Monteskiusz-
Cechy absolutyzmu oświeceniowego:
-czynil z wladcy sluge panstwa rzadzacego dla dobra ogolu,a wiec przeprowadzajacego reformy dla wzmocnienia sily militarnej panstw, dbajacego o rozwuj oswiaty i gospodarki,opowiadajacego się za tolerancja religijna i zasadami humanitaryzmu w sadownictwie
Rosja za panowania Piotra I:
-zyski terytorialne-1781r. po pokoju w Nystad, Rosja uzyskala Estonie,Inflanty z Ryga,czesc Kalweii
-car Piotr I wsparl rosyjski przemysl manufakturowy sciagajac fachowcow z Europy i czesciowo go finansujac
-finansowanie szkolnictwa szczególnie wojskowego, inzynieryjnego
-zbudowanie nowego miasta Petersburga i przeniesienie do niego stolicy Rosji w 1712r
przyjecie przez cara w 1721r tytulu ‘Imperatora Wszechrosji’
-proby kontroli nad cerkwia rosyjska
Rosja za panowania Katarzyny II:
-podboje terytorialne(np.Polska, terytoria na Kaukazie i nad Morzem Czarnym, dalszy podboj Syberii)
-zlikwidowanie odrebnosci Kozakow (1775r)
-ozywiona korespondencja z Wolterem i udawanie wladczyni oswieceniowej (np. fikcyjne wsie budowane na pokaz)
-zwiekszenie liczby gubernii, a przez to oslabienie pozycji gubernantow
Powstanie USA:
-w XVI w na kontynencie amerykanskim pojawili się pierwsi osadnicy z Hiszpanii
-na poczatku XVIIw rozpoczela się fala osadnictwa angielskiego
-do polowy XVIIIw. W Ameryce było 13. brytyjskich kolonii zamieskzanych przez 2,5 mln osadnikow i ok. o,5 mln czarnych niewolnikow
Wybuch rewolucji francuskiej:
-plotki w Paryzu o tym ze krol rozkazal egzekucje rzedstawicieli stany trzeciego w Wersalu
-wybuch niezadowolenia biedoty na przedmiesciach Paryza-marsz na Bastylie
-14 lipca 1789r.- ‘Dzien Bastylii’ swieto narodowe Francji dla uczczenia opanowania przez lud stolicy krolewskiego wiezienia w Paryzu-Bastylii
Rzady Jakobinów we Francji:
-przejecie wladzy przez Jakobinow w sierpniu 1793 r i wprowadzenie zasady odpowiedzialnosci zbiorowej
-wprowadzenie krwawego terroru(sa możliwe dwojakie wyroki:niewinnylub skazany na smierc nawet za najmniejsze przestepstwo)
-scisla kontrola gospodarki (zakaz spekulacji, wprowadzenie kartek, i przymudowych dostaw zywnosci)
-likwidowanie przeciwnikow politycznych (odtatni z nich Danton zostal sciety w kwietniu 1794r)
Zmiany krola polski po 1764r:
-zmiany w Polsce wprowadzone przez Sejm Konwokacyjny(np. zniesienie liberum veto na sejmikach elekcyjnych)
-wprowadzenie jednolitych ceł placonych przez wszystkich
-stworrzenie komisji wojskowej dla kontroli dzialan Hetmanów
Reformy Sejmu Wielkiego:
-podatkowa
-wojskowa
-zniesienie Rady Nieustajacej
-prawo o sejmikach
-prawo o miastach
-konstytucja 3 maja
PRZEBIG WOJNY W OBRONIE KONSTYTUCJI:
-wkroczenie wojsk rosyjskich (18maja),
-polskie zwyciestwo pod Zielencami (18 czerwca),
-polska porazka pod Dubienka (18 lipiec),
-stworzenie przez krola nowego orderu dla uczczenia obu dowodcow
-wydanie rozkazu przez krola o zaprzestaniu walk i przylaczeniu się do konfederacji targowickiej (krol miał nadzieje ze jego decyzja zmniejszy ewentualne sankcje wobec Polski)
Wydarzenia podczas Powstania Kościuszkowskiego:
-bunt brygady kawalerii gen.Madalińskiego przeci rozkazom rozwiązania jednostki (18.03.1794r)
-marsz Madalińskiego na Kraków i Rosję-przeciwakcja (garnizon Krakowa wychodzi z miasta na spotkanie z wojskami Madlińskiego)
-przysiega Kościuszki na rynku w Krakowie (24.03.1794)
-pierwsza bitwa powstańców z Rosjanami-Racławice (04.04.1974)
-wybuch powstan w Warszawie (17.04) i Wilnie (22.04)
-uniwersał połaniecki (7.05): Kościuszko zmniejszyl chlopom panszczyzne do ok.3dni; chlopi którzy wzieliby udzial w powstaniu mieli być calkowicie zwolnieni z panszczyzny: powolanie specjalnnych sadow (dozorcow) przed którymi wszyscy mieli te same prawa
-Polska porazka pod Szczekocinami (06.06)
-oblezenie Warszawy przez wojska Rosyjskie i Pruskie (polowa czerwca-polowa sierpnia)
-wybuch powstania w Wielkopolsce (20.08), wycofanie się Prusakow z pod Warszawy, zdjęcie oblężenia miasta
-ostateczna kleska powstania- przegrana bitwa pod Maciejowicami (10.10), Kościuszko ciężko ranny na polu walki)
-masakra cywilnej ludności Warszawy na Pradze (04.11)
Postanowienia rozbiorów Polski:
1rozbior: 1772: austria(pol.cz.woj.krakowskiego po wisle cz slaska rus czerwona i cz podola po rzeke zbrucz)
Prusy(warmia i pomorze gdanskie bez gdanska i torunia cz wielkopolski i kujawy)
Rosja(inflanty polskie oraz ziemie bialoruskie po dzwine i dniepr)
2rozbior: 1793 Prusyzabraly (gdansk kujawy wielkopolske.)
Rosja zabrala( reszte ukrainy podole cz.wolynia.)
3rozbior: 1795: Rosja: (ziemia litewsko ruska z wilnem)
Prusy zabraly( cz.podlasia cz mazowsza z warszawa i cz żmudzi)
Austria: (malopolske z krakowem cz podlasiA i mazowsza )

Osiągnięcia oświecenia w Polsce:
-Collegium Nobillium (1740)-szkola dla szlachty ks. Kon arskiego
-Biblioteka Zauskich (1747)
-reformy szkoly wprowadzone przez KEN:
---szkoly glowne-Akademia w Krakowie i Wilnie
---szkoly wydzialowe i podwydzialowe podlegle sz. Gównym
---szkoly parafialne pod zwierzchnictwem kosciola ale zobowiazane do nauczania wg. nowych programow
---Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych (ks. Piramowicz)-z zadaniem opracowania i wydawania nowych podrecznikow
-St.August Poniatowski-mecenasem sztuki:
----obiady czwartkowe w Łazienkach
----sprowadzenie do Polski malarzy pejzarzystow (M.Baccarelli, B.Bellotto zwany Canaretto)
----styl architektoniczny-polski klasycyzm zwany stylem stanislawowskim


ZROBILI MARTUŚ KASIA i KRYSTIANA (5 gr.)